Wetenschappelijk darmkanker onderzoek Antoni van Leeuwenhoek

Stichting Pixels Tegen Darmkanker heeft een onderzoeksvoorstel van dr. Verwaal uitgekozen om als eerste onderzoek te ondersteunen. Dr. Verwaal is chirurg bij het NKI/ AVL te Amsterdam. Het onderzoek heeft als werktitel: Het colorectaal carcinoom en gen-expressie.
Het colorectaal carcinoom is een gezwel in het laatste deel van de dikke darm (endeldarm of rectum). Deze vorm van kanker is bij mannen na prostaat- en longcarcinoom de meest voorkomende. Bij vrouwen is het na borstkanker de meest voorkomende vorm.

Sinds enkele jaren zijn methoden beschikbaar waarmee alle genen geïdentificeerd kunnen worden. De genen die tot uitdrukking komen in kankercellen verschillen voor een deel van genen die tot uitdrukking komen in een normale cel. De werkzaamheid van bepaalde genen bleek (onder andere bij het mammacarcinoom) samen te hangen met een hoog of een laag risico op het ontstaan van uitzaaiingen. Er zijn aanwijzingen dat het ook genetisch is bepaald of de uitzaaiing in de lever is ontstaan of op het buikvlies. Doel van het onderzoek is vast te stellen welke genen een rol spelen bij het ontstaan en de verdere ontwikkeling van deze vorm van kanker. Als het mogelijk is om op basis van genen het patroon van uitzaaiingen te voorspellen, dan kan dat leiden tot verbetering van de opsporing en behandeling. Uitgangspunt van het onderzoek is het ontwikkelen van een uitgebreide database van alle patiënten die in de afgelopen jaren behandeld zijn voor kanker in het laatste deel van de dikke darm. Vastgelegd zullen worden de karakteristieken van de patiënt, de tumor, de behandeling inclusief aanvullende behandeling en het verdere verloop. Van de patiënten zal ook een analyse plaats vinden van de gen-expressie van de kankercellen. Deze gegevens worden toegevoegd aan de database. Ten slotte wordt gekeken of er een statistisch verband bestaat tussen gen-expressie (profielen), de lokalisatie van de tumor, het risico op uitzaaiingen en de locatie van uitzaaiingen, de kans op een lange ziektevrije overleving na aanvullende behandeling en de prognose van de patiënt. Voor deze analyse zullen de gegevens worden gebruikt van patiënten die behandeld zijn in het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en indien mogelijk ook van patiënten uit andere ziekenhuizen. Met name kan gedacht worden aan de andere Nederlandse centra waar behandeling van uitzaaiingen in de buikholte wordt toegepast. (Catherina Ziekenhuis Eindhoven, Antonius Ziekenhuis Nieuwegein, Universitair Medisch Centrum Groningen).

In principe worden van januari 2011 tot en met december 2011 van alle patiënten de gen-analyses verricht door Micro Arrays. Dit gebeurt op het Nederlands Kanker Instituut. Daarna worden de databases aangevuld en de statistische analyses verricht. Doel is om in 2014 alle resultaten gepubliceerd te hebben.

Geïnteresseerden kunnen hier het onderzoeksvoorstel downloaden.